به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، هشتم تا پانزدهم بهمن هفته مبارزه با سرطان نام‌گذاری شده است. اگرچه میزان آگاهی عمومی درباره این بیماری افزایش یافته و روش‌های درمان آن پیشرفته‌تر و اثربخش‌تر شده است، به نظر می‌رسد هنوز به جنبه‌ای از درمان سرطان یعنی حفظ باروری در مبتلایان به سرطان به اندازه کافی توجه نشده است.
دکتر محمدرضا صادقی رئیس مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا خاستگاه روش‌های حفظ باروری را تلاش برای افزایش کیفیت زندگی مبتلایان به سرطان دانست و گفت: با پیشرفت‌های حاصل در تشخیص و درمان سرطان و افزایش شمار نجات‌یافتگان از این بیماری، توجه پژوهشگران و متخصصان به راه‌های افزایش کیفیت زندگی این گروه معطوف شد. یکی از مهم‌ترین ارکان ارتقای کیفیت زندگی این افراد مسئله باروری و فرزندآوری آن‌هاست.
این جنین‌شناس با اشاره به آثار درمان‌های سرطان بر دستگاه تولیدمثلی مبتلایان بیان کرد: متاسفانه روش‌های پرتودرمانی و شیمی‌درمانی باعث آسیب به سیستم تولیدمثلی فرد می‌شوند و فرد مبتلا پس از بهبود توان باروری خود را از دست می‌دهد. با توجه به پیشرفت‌ها در زمینه تشخیص و درمان سرطان، امروزه با بسیاری از افراد روبه‌رو هستیم که توانسته‌اند درمان سرطان را با موفقیت پشت سر بگذارند، اما به دلیل درمان‌های انجام‌شده توان فرزندآوری ندارند.
رئیس مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا راه‌حل این مشکل را استفاده از روش‌های حفظ باروری پیش از شروع درمان دانست و افزود: خوشبختانه امروزه روش‌های مؤثری برای حفظ توان باروری وجود دارد که مبتلایان می‌توانند با استفاده از این روش‌ها به نوعی توان باروری خود را برای آینده ذخیره کنند. فریز تخمک و اسپرم برای بزرگسالانی که هنوز ازدواج نکرده‌اند و فریز جنین برای زوج‌ها روش‌های حفظ توان باروری برای آینده هستند.
صادقی در تشریح کاربرد این روش‌ها توضیح داد: وقتی بروز سرطان در فرد تشخیص داده می‌شود، قطعا با ترس و استرس همراه است. از سوی دیگر، افزایش اثربخشی روش‌های درمانی امید به زندگی را نیز در مبتلایان افزایش داده است. بنابراین لازم است مبتلایان به دوران پس از بهبودی نیز توجه کنند و پیش از شروع درمان، از روش‌های حفظ باروری استفاده کنند. این کار باید با هماهنگی متخصص آنکولوژیست و متخصص باروری انجام شود و اگر زمان کافی برای استفاده از روش‌های حفظ باروری وجود داشته باشد، آنکولوژیست باید بیمار را برای حفظ باروری به متخصصان مربوطه ارجاع دهد.
رئیس مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا با اشاره به ارائه خدمات حفظ باروری در مراکز درمان ناباروری گفت: در روش فریز تخمک، خانم‌های مجرد می‌توانند با مراجعه به مراکز درمان ناباروری، با دریافت داروهای تحریک تخمک‌گذاری و انجام عمل پانکچر تخمدان، تخمک‌های خود را فریز و ذخیره کنند. آقایان نیز می‌توانند با دادن نمونه مایع منی و جداسازی و فریز اسپرم توسط متخصصان توان باروری خود را حفظ کنند. در افراد متأهل نیز افزون بر روش‌های مذکور، امکان فریز جنین نیز وجود دارد. یعنی زوج وارد سیکل آی‌وی‌اف یا میکرواینجکشن شوند و جنین‌های به دست آمده برای آنها فریز و ذخیره شود. در این صورت، مبتلایان به سرطان می‌توانند پس از اتمام درمان و به دست آوردن بهبود کامل با استفاده از تخمک، اسپرم یا جنین خودشان صاحب فرزند شوند.
وی درباره امکان حفظ باروری در کودکان خاطرنشان کرد: روش‌هایی که به آنها اشاره شد مربوط به افراد بالغ است. یعنی این روش‌ها برای نوجوانان و بزرگسالان بالغ قابل استفاده است. اما در کودکان که هنوز به مرحله بلوغ و تولید تخمک و اسپرم نرسیده‌اند، ما از روش فریز بافت تخمدان برای دختران و فریز بافت بیضه برای پسران استفاده می‌کنیم. در این روش، بخش کوچکی از بافت نمونه‌برداری و فریز می‌شود تا در آینده مجددا به تخمدان یا بیضه پیوند زده شود و به تولید سلول‌های جنسی کمک کند.
صادقی بر اهمیت آگاهی‌رسانی درباره روش‌های حفظ باروری تأکید کرد و ادامه داد: اگرچه سرطان واژه‌ای ترسناک در ذهن عموم مردم است، اما آمارها نشان می‌دهد بسیاری از مبتلایان با تشخیص و درمان به موقع می‌توانند به زندگی عادی خود برگردند. بنابراین لازم است جامعه از امکانات موجود برای افزایش کیفیت زندگی بهبودیافتگان از جمله روش‌های حفظ باروری آگاه شود و خانواده‌ها بدانند تشخیص سرطان به معنای پایان یافتن همه‌چیز نیست و به فکر فردای بهبود خود یا عزیزانشان باشند.
مدیر مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا در خاتمه لزوم تعامل متخصصان و درمانگران سرطان و متخصصان باروری را یادآور شد و افزود: مهم‌ترین گام در این راه افزایش تعامل و ارتباط درمانگران سرطان و متخصصان باروری است. اگر متخصصان آنکولوژیست پس از تشخیص سرطان، بیماران را به موقع به مراکز درمان ناباروری و حفظ باروری معرفی کنند و متخصصان باروری هم با هماهنگی درمانگران سرطان و با در نظر داشتن محدودیت‌های زمانی، اقدامات لازم را برای حفظ باروری انجام دهند، بار بزرگی از دوش مبتلایان به سرطان و خانواده‌های آنها برداشته می‌شود. گفتنی است ایجاد این تعامل و همکاری مستلزم اقدامات کلان آموزشی از سوی مدیران و سیاست‌گذاران ارشد کشور در عرصه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
