با هدف ارتقاء آگاهی عمومی درباره ناباروری
پویش ناباروری و فرهنگ عمومی از سوی پژوهشگاه ابن‌سینا برگزار می شود
این مرکز با هدف ارتقاء آگاهی عمومی درباره ناباروری، اصلاح باورهای نادرست درباره ناباروری و فرهنگ‌سازی در زمینه مواجهه درست با زوج‌های نابارور، به مناسبت روز فرهنگ عمومی پویشی با عنوان «ناباروری و فرهنگ عمومی» را از ۸ تا ۱۴ آبان برگزار می‌کند.

روز نخست تقویم این پویش که به مدت یک هفته برگزار می‌شود، با شعار «از زوج‌های نابارور حمایت کنیم» نامگذاری شده است.

دکتر علی صادقی‌ تبار، مدیر مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا در این خصوص گفت: طبق آمارهای موجود، شیوع ناباروری در کشور حدود پانزده تا بیست درصد برآورد می‌شود. بنابراین، از هر پنج زوجی که در سنین باروری قرار دارند، یک زوج به نوعی با مشکل ناباروری مواجه می‌شود. این آمار نشان‌دهنده گستردگی شیوع ناباروری در کشور است و بنابراین، هم نظام سلامت و هم رسانه‌ها باید به این موضوع توجه بیشتری مبذول کنند. از سوی دیگر، با در نظر داشتن سیاست‌های جمعیتی کشور و تأکید مقام معظم رهبری بر ترویج فرزندآوری و جلوگیری از وقوع بحران سالمندی جمعیت در دهه‌های آتی، اهمیت توجه به زوج‌های نابارور دوچندان می‌شود‌ زیرا ما با سرمایه بالقوه جمعیتی مواجه‌ایم که با حمایت‌های درمانی می‌تواند بالفعل شود.

مدیر مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا در ادامه افزود: پژوهشگاه و مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا همواره افزون بر جنبه پزشکی و درمانی ناباروری، به دیگر ابعاد آن نیز توجه داشته است. در واقع افزون بر تلاش برای ارائه پیشرفته‌ترین و باکیفیت‌ترین خدمات درمانی، مجموعه ابن‌سینا همواره به ابعاد مختلف روانشناختی، اجتماعی و فرهنگی ناباروری نیز پرداخته است. برگزاری سمینارهای متعدد، انتشار کتب‌، تعامل پیوسته با رسانه‌ها و تولید محتواهای آموزشی از جمله فعالیت‌های این مجموعه در ارتقاء آگاهی عمومی و اصلاح باورهای نادرست درباره ناباروری و همچنین، فرهنگ‌سازی برای حمایت از زوج‌های نابارور است.

وی درباره هدف از برگزاری پویش ناباروری و فرهنگ عمومی توضیح داد: در راستای توجه به ابعاد فرهنگی ناباروری، روز ۱۸ آبان را که در تقویم ملی ما روز فرهنگ عمومی یا فرهنگ عامه نامگذاری شده است، فرصت مناسبی یافتیم تا پویشی برای طرح ابعاد فرهنگی ناباروری، از جمله شیوه مواجهه جامعه با زوج‌های نابارور، تغییر باورهای نادرست و غیرعلمی درباره ناباروری و افزایش آگاهی عمومی درباره متغیرهای مؤثر بر سلامت باروری، برگزار کنیم. در این پویش که به مدت یک هفته برگزار می‌شود، با کمک متخصصان مجرب، تلاش می‌کنیم مطالب مفید و آموزنده، در قالب محتوهای متنی و تصویری در اختیار مخاطبان قرار دهیم.

دکتر صادقی‌تبار تبار درباره نامگذاری روز نخست این پویش بیان کرد: ما این پویش را با شعار «از زوج‌های نابارور حمایت کنیم» آغاز کرده‌ایم. زیرا معتقدیم حمایت از زوج‌های نابارور، همچون حمایت از دیگر افراد درگیر با بیماری‌ها یا معضلات اجتماعی، یک مسئولیت اجتماعی است. این حمایت باید در جنبه‌های مختلف محقق شود؛ حمایت درمانی، حمایت در هزینه‌های درمان، حمایت عاطفی و حمایت اجتماعی. بخشی از این حمایت‌ها بر عهده مسئولان و سیاست‌گذاران است و بخشی بر عهده جامعه. ما تلاش می‌کنیم تا اهمیت این موضوع را چه نزد سیاست‌گذاران چه در عموم مردم برجسته کنیم. مجموعه ابن‌سینا نیز همواره در این مسیر حرکت کرده و رفاه و آرامش زوج‌های نابارور از اولویت‌های این مجموعه بوده است.

وی درباره لزوم حمایت در هزینه‌های درمان ناباروری گفت: خوشبختانه کشور ما از نظر کیفیت خدمات تشخیص و درمان ناباروری هم‌طراز کشورهای پیشرفته جهان است و ما در زمینه دانش و فناوری درمان ناباروری از قطب‌های منطقه‌ایم. اما متأسفانه خدمات اصلی درمان ناباروری زیر پوشش بیمه‌های پایه قرار ندارد و با توجه به وارداتی بودن تجهیزات و مواد مورد استفاده در روش‌های کمک‌باروری، هزینه درمان ناباروری برای بسیاری از زوج‌های نابارور سنگین و کمرشکن است. ما بیش از یک دهه است که با برگزاری سمینارهایی مانند «بیمه و ناباروری»، جلسات تخصصی با مسئولان و نشست‌های خبری تلاش کرده‌ایم تا اهمیت و ضرورت این موضوع را یادآور شویم. خوشبختانه به‌تازگی مصوب شده که بیمه‌های پایه خدمات درمان ناباروری را پوشش دهند، البته هنوز اجرایی نشده است و امیدواریم به‌زودی این وعده تحقق یابد. اما در کنار این اقدامات، لازم است که مراکز خیریه و سازمان‌های مردم‌نهاد نیز به این حوزه وارد شوند و از زوج‌های نابارور حمایت کنند.

دکتر صادقی‌تبار ادامه داد: البته مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا نیز در این زمینه دستاوردهای ارزنده‌ای داشته است. برای نمونه، در سال گذشته توانستیم با همکاری سازمان بیمه نیروهای مسلح خدمات درمان ناباروری، یعنی آی یو آی، آی وی اف و انتقال جنین را با پوشش بیمه نیروهای مسلح در مرکز ارائه دهیم و عزیزانی که زیر پوشش این بیمه قرار دارند، می‌توانند به‌طور رایگان از این خدمات در مرکز ابن‌سینا بهره‌مند شوند. همچنین، با همکاری معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فرصت برخورداری از وام کمک‌هزینه درمان ناباروری را برای مراجعان محترم مرکز فراهم کردیم. افزون بر اینها، هر ساله به مناسبت‌های مختلف، از جمله هفته ملی جمعیت، برخی خدمات را به‌طور رایگان به زوج‌های عزیز نابارور ارائه می‌کنیم.

مدیر مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا درباره حمایت‌های اجتماعی از زوج‌های نابارور گفت: همان‌طور که گفته شد، حمایت منحصر به حمایت مالی و بیمه‌ای نیست. زوج‌های نابارور با استرس‌ها و فشارهای روانی زیادی مواجه می‌شوند. بخش عمده‌ای از این فشارها ناشی از برچسب «نازایی» از سوی اطرافیان و جامعه است‌. متأسفانه، هنوز در فرهنگ ما ناباروری نوعی نقصان و ضعف قلمداد می‌شود و باعث می‌شود زوج‌های نابارور برای گریز از این برچسب، مشکل خود را پنهان نگه دارند و به‌جای برخورداری از حمایت عاطفی اطرافیان، مسئله ناباروری خود را کتمان کنند. بسیاری از مراجعانی که از شهرهای دیگر به مرکز ما مراجعه می‌کنند، با وجود داشتن اقوام و دوستان نزدیک در تهران، ترجیح می‌دهند طی درمان به منزل آنها نروند زیرا دوست ندارند آنها متوجه ناباروری‌شان بشوند. در حالی که اگر بیماری دیگری داشتند، مثلاً بیماری قلبی یا دیابت، به‌راحتی کمک، حمایت و همدلی اقوام و دوستان را می‌پذیرفتند.
دکتر صادقی تبار خاطرنشان کرد: لازم است این فرهنگ در جامعه نهادینه شود که ناباروری یک بیماری و مشکل سلامت، همانند دیگر بیماری‌هاست و نباید با برچسب و قضاوت‌های آزاردهنده از سوی اطرافیان همراه باشد. زوج نابارور به همدلی و حمایت نیاز دارند، نه قضاوت، ترحم یا سرزنش. باید فضایی در جامعه فراهم شود که زوج نابارور بتوانند با آسودگی و بدون ترس از برچسب خوردن، درباره مشکل‌شان صحبت کنند و با آسودگی مسیر درمان را طی کنند. ما گاهی می‌بینیم که زوج‌های شاغل، نمی‌توانند برای درمان از محل کار خود مرخصی بگیرند زیرا نمی‌توانند علت مرخصی خود را مطرح کنند و از مرخصی استعلاجی‌شان استفاده کنند. چون می‌ترسند در محیط کار همه متوجه شوند که این زوج نابارورند و در معرض حرف‌ها، رفتارها و واکنش‌های آزاردهنده قرار بگیرند.

مدیر مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا در پایان یادآور شد: همان‌گونه که اشاره کردم زوج‌های نابارور هم به حمایت مسئولان و سیاست‌گذاران نیاز دارند، هم به حمایت جامعه و اطرافیان. اما نقش اصلی در تحقق این حمایت‌ها را رسانه‌ها ایفا می‌کنند. رسانه‌ها آینه جامعه‌اند و رسالت اصلی‌شان بازتاب دادن کمبودها، خواست‌ها و مشکلات جامعه است. اگر رسانه‌ها، اعم از رسانه ملی، خبرگزاری‌ها و فعالان فضای مجازی، بتوانند مشکلات زوج‌های نابارور، چه مشکلات مربوط به هزینه‌ها و چه مشکلات فرهنگی و اجتماعی را بازتاب دهند، می‌توان امیدوار بود که به‌تدریج فضای عمومی جامعه نسبت به موضوع ناباروری و ابعاد آن حساس‌تر و آگاه‌تر شود و زوج‌های نابارور از حمایت‌های درمانی، اجتماعی و عاطفی لازم برخوردار شوند.