سقط جنین، در سه دسته جای دارد. گاهی سقط به‌صورت خود به‌ خود رخ‌ می‌دهد، گاهی به دلایل درمانی و طبی، پزشک متخصص، سقط را تجویز می‌کند و دسته سوم هم سقط‌های عمدی است؛
اما آنچه که میان این سه دسته تفاوت قائل می‌شود، در نوع روش و اتفاقاتی است که طی هرکدام از آنها، برای بدن مادر رخ می‌دهد که طبیعتاً سقط عمدی، بیشترین عارضه را با خود به همراه دارد؛ آن‌ قدر که قریب‌ به‌ اتفاق متخصصان زنان و زایمان معتقدند هر گونه دستکاری در رحم به‌ منظور سقط‌ جنین، ممکن است به عوارض جدی و حتی مرگ مادر منجر شود. شاید برای همین است که ایده‌آل‌تر از فکر کردن به سقط، پیشگیری از قرار گرفتن در دوراهی سقط کردن یا نکردن است!

عوارض سقط دارویی را دریاب

سقط عمدی، اصولاً به دو روش دارویی (طبی) یا با وسیله (فیزیکی مانند کورتاژ) انجام می‌شود؛ دو روشی که هرکدام، عوارض دلخراشی می‌توانند به همراه داشته باشند: «در روش دارویی، از قرص و آمپول و شیاف برای سقط جنین استفاده می‌شود که در جنبه‌های مختلف می‌توانند عارضه از خود بر جای بگذارند، از جمله این‌ که ممکن است داروهای مصرفی، تاریخ‌ مصرف‌گذشته باشند یا ممکن است فرد به داروها حساسیت داشته باشد، به‌ ویژه اگر دچار بیماری‌های تنفسی و قلبی باشد که حساسیت دارویی می‌تواند باعث قطع تنفس یا افزایش شدید ضربان قلب شود.» این را دکتر زهره داوودی‌مقدم، جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی می‌گوید که معتقد است حساسیت دارویی گاهی ممکن است به تهوع، اسهال یا تب‌های بسیار شدید منجر شود که می‌تواند فرد را تا خطر مرگ پیش ببرد؛ حساسیتی که فرد تا پیش از آن، اصلاً از وجودش با خبر نبوده است: «حالا در این میان، تصور کنید فردی که قصد سقط جنین دارد، برای بیماری‌های دیگر، دارویی مصرف می‌کند که می‌تواند با داروهای به قصد سقط، تداخل دارویی پیدا کند و عوارض دیگری برایش به همراه داشته باشد.» در نهایت، انقباضات رحمی و خونریزی‌های شدیدی که در اثر این روش ممکن است به‌ وجود بیاید هم قابل اهمیت است؛ خونریزی‌های بسیار شدیدی که گاهی خطر جانی برای مادر خواهد داشت. باید احتمال هر چیزی را داد!

سقط فیزیکی؛ انتخاب خطرناک‌تر

«اکثر سقط‌هایی که به روش فیزیکی و با وسیله انجام می‌شوند، روش‌هایی به‌ مراتب خطرناک‌تر و تهدید جدی‌تری برای سلامت مادر هستند، چراکه این اتفاق اکثراً در محیط‌ های آلوده صورت می‌گیرد.» موضوعی که دکتر داوودی‌مقدم آن را از مهم‌ترین مصائب این انتخاب می‌داند و ادامه می‌دهد: «در این روش، احتمال سقط ناقص وجود دارد؛ یعنی جنین به‌طور کامل خارج نشده و تکه‌هایی در بدن باقی مانده است. اتفاقی که به خونریزی شدید منجر خواهد شد یا حتی احتمال خطر مرگ را در پی دارد.» به‌ کار بردن وسایل آلوده‌ای که مادر را دچار عفونت خواهد کرد نیز می‌تواند خطری تا پای جان به همراه داشته باشد. تراشیده‌ شدن دیواره رحم، سوراخ‌شدن اشتباه رحم و آسیب به ارگان‌های داخل شکم مانند روده نیز از دیگر احتمالاتی است که ممکن است در اثر سقط غیرقانونی که در مراکزی غیر قانونی و آلوده رخ می‌دهد وجود داشته باشد.

در جست‌ و جوی آرامش از دست رفته!

بر کسی پوشیده نیست که سقط جنین به‌ ویژه به‌طور عمدی، علاوه بر عارضه‌های جسمی برای مادر، عوارض روحی بسیاری با خود به همراه دارد؛ اتفاقات و حالاتی که تا مدت‌ها می‌تواند همراه مادر باشد و کیفیت زندگی‌اش را دچار تغییراتی اساسی کند. اختلالات خواب، رویاهای تکراری و اضطراب‌آور، هجوم ذهنی خاطرات، اختلالات عصبی، احساس ترس، ناراحتی، سردرگمی، اختلالات‌ خلقی مانند افسردگی، احساس گناه، فوبیا و ... از بدیهی‌ترین احساساتی است که بعد از چنین اتفاقی گریبانگیر مادر خواهد شد و آن آرامشی که در سقط به دنبالش بود را از او خواهد گرفت.

در آرزوی مادری

یکی ازمرسوم‌ترین اتفاقاتی که در پی سقط‌ جنین‌ عمدی رخ می‌دهد، احتمال بارور نشدن مجدد مادر است. اتفاقی‌ که برای بسیاری از افرادی که تجربه سقط عمدی داشته‌اند بسیار ناخوشایند است: «مراجعانی هستند که سقط جنین را صرفاً به‌خاطر یکی دو سال درس‌ خواندن یا دلایل معمول دیگری انجام می‌دهند؛ افرادی که مثلاً بعد از دو سال، قصد بچه‌دار شدن دارند ولی به‌ دلیل عوارض ناشی از سقط عمدی، ممکن است تا مدت‌ها یا حتی گاهی برای همیشه، احتمال باردار شدن را از دست بدهند.» این تجربه مشترک بسیاری از متخصصان است که معتقدند که اگر افراد بدانند چه عارضه‌های سنگینی در انتظارشان است، با دلایل ساده و پیش‌ پا افتاده‌ای مانند فعلاً آمادگی‌اش را ندارم یا ما تازه ازدواج کردیم و ... دست به چنین اقدامی نمی‌زنند.